Route اینترنت چیست و چگونه کیفیت آن سرعت واقعی سرور را تعیین می کند.

سرعت واقعی یک سرور فقط به سخت افزار قدرتمند، نوع ذخیره سازی یا موقعیت جغرافیایی وابسته نیست. در بسیاری از موارد دلیل کندی یک وب سایت یا سرویس آنلاین به کیفیت Route اینترنت برمی گردد. Route همان مسیر عبور داده میان کاربر و سرور است. این مسیر شامل چندین نقطه میانی، روتر، شبکه داخلی، مسیر بین المللی، مراکز تبادل اینترنت و شبکه های واسط می شود. اگر این مسیر طولانی، شلوغ یا بی کیفیت باشد، سرعت واقعی سرور کاهش می یابد حتی اگر سخت افزار آن بسیار قدرتمند باشد.

در ایران این موضوع اهمیت بیشتری دارد زیرا کیفیت مسیر اینترنت ممکن است از یک ISP تا ISP دیگر تفاوت زیادی داشته باشد. گاهی یک سرور در آلمان با مسیر بهینه از دید کاربر ایرانی سریع تر از یک سرور در کشور همسایه عمل می کند. بنابراین انتخاب دیتاسنتر بدون بررسی Route می تواند کیفیت سرویس را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

این مقاله با یک نگاه کاملا علمی و عملی، نقش Route را توضیح می دهد، ساختار آن را بررسی می کند، تاثیر آن بر Latency، Packet Loss و Jitter را تحلیل می کند و با مثال های واقعی از شبکه ایران و دیتاسنترهای مطرح نشان می دهد که چرا کیفیت مسیر مهم تر از سخت افزار است.

Route اینترنت چیست

Route مسیر انتقال بسته های اطلاعاتی بین کاربر و سرور است. این مسیر از چندین بخش تشکیل می شود:

شبکه داخلی کاربر
روتر مخابرات یا ISP
مسیر بین شهری
دروازه بین المللی ISP
شبکه های واسط بین المللی
گیت وی ورود به کشور مقصد
IXP ها یا مراکز تبادل اینترنت
روترهای داخلی دیتاسنتر
شبکه سوییچینگ Rack مقصد

هر بار که بسته از یک روتر عبور می کند، یک Hop جدید ثبت می شود. مسیر کوتاه تر تعداد Hop کمتر دارد و این باعث کاهش زمان پاسخ دهی می شود.

کیفیت Route به این عوامل وابسته است:
مسیر انتخاب شده توسط BGP
کیفیت لینک های بین المللی
ترافیک لحظه ای روترهای مسیر
نوع اتصال دیتاسنتر
وجود Peering مستقیم
وجود ترافیک اقتصادی یا ترافیک بهینه شده
وجود CDN یا شبکه های Cache

زمانی که چندین مسیر ممکن باشد، شبکه از الگوریتم هایی مثل انتخاب کوتاه ترین مسیر، مسیر ارزان تر یا مسیر با تاخیر کمتر استفاده می کند. این رفتار باعث می شود Route همیشه ثابت نباشد و در طول روز تغییر کند.

چرا Route سرعت واقعی سرور را تعیین می کند

سرعت واقعی سرور فقط به قدرت پردازنده یا نوع ذخیره سازی وابسته نیست. در بسیاری از موارد مشتریان تصور می کنند کندی سرویس مشکل سخت افزاری است اما کندی معمولا به دلیل مسیر نامناسب اتفاق می افتد. دلیل های اصلی این موضوع عبارتند از:

افزایش تعداد Hop
عبور از شبکه های شلوغ
وجود Packet Loss در مسیر
وجود Jitter و تاخیرهای لحظه ای
عبور از مسیرهای کم هزینه و بی کیفیت
وجود ترافیک اجباری از مسیرهای طولانی

بسیاری از ISP ها مسیرهای اقتصادی را به مسیرهای باکیفیت ترجیح می دهند. این مسیرها ارزان تر هستند اما کیفیت پایین تری دارند.

حتی بهترین سرور جهان با یک Route نامناسب سرعت بسیار کمی خواهد داشت.

Latency و نقش آن در کیفیت Route

 Latency مقدار زمانی است که طول می کشد تا داده از مبدا به مقصد برسد. اگر مسیر طولانی یا بی کیفیت باشد، Latency افزایش می یابد.

برای کاربران ایرانی این مقادیر به صورت میانگین گزارش شده است:

سرور ایران: بین ۱۵ تا ۴۰ میلی ثانیه
سرور ترکیه: بین ۶۰ تا ۹۰ میلی ثانیه
سرور آلمان: بین ۹۰ تا ۱۵۰ میلی ثانیه
سرور فرانسه: بین ۱۱۰ تا ۱۷۰ میلی ثانیه
سرور فنلاند: بین ۱۳۰ تا ۲۰۰ میلی ثانیه
سرور آمریکا: بین ۱۸۰ تا ۳۰۰ میلی ثانیه

اما این اعداد همیشه پایدار نیست. اگر مسیر شلوغ باشد یا ISP مسیر ثانویه را انتخاب کند، Latency حتی دو برابر می شود.

Latency بالا تاثیر مستقیمی بر موارد زیر دارد:
سرعت لود سایت
کیفیت تجربه کاربری
عملکرد فروشگاه های اینترنتی
سرعت API های بلادرنگ
عمکرد بازی های آنلاین
کیفیت تماس های صوتی و تصویری
سرعت رندر صفحات دینامیک

اگر Route مناسب باشد، Latency کاهش پیدا می کند و کاربر تجربه سریع تری دارد.

Packet Loss و نقش آن در کیفیت مسیر

Packet Loss زمانی رخ می دهد که بخشی از داده ها در مسیر گم شوند. گم شدن بسته ها بزرگ ترین عامل اختلال در عملکرد برنامه های آنلاین است. Packet Loss معمولا در این شرایط دیده می شود:

مسیرهای شلوغ
شبکه های اقتصادی
ترافیک شدید بین المللی
وجود اختلال در IXP ها
کیفیت پایین لینک های بین الملل
فیلترگذاری سنگین روی مسیر

Packet Loss حتی در مقدار های کوچک مانند ۱ تا ۳ درصد تاثیر زیادی دارد. در اماکنی مانند دیتاسنترهای ارزان قیمت یا ISP های ضعیف مقدار Packet Loss حتی به ۱۰ درصد هم می رسد که باعث قطع مداوم سرویس می شود.

تاثیر Packet Loss در سرویس ها:
کاهش کیفیت تماس آنلاین
کندی سایت
تاخیر زیاد در API
اختلال در بازی های آنلاین
افزایش Timeout در برنامه ها
افت کیفیت ویدئوهای آموزشی

یک Route مناسب Packet Loss نزدیک به صفر دارد.

Jitter و ناپایداری مسیر

Jitter تغییرات لحظه ای در Latency است. اگر Latency ثابت باشد حتی اگر زیاد باشد برنامه ها می توانند با آن سازگار شوند. اما وقتی Jitter زیاد باشد هیچ پیش بینی وجود ندارد. داده به صورت نامنظم منتقل می شود و برنامه های زمان واقعی دچار اختلال می شوند.

Jitter بالا باعث مشکلات زیر می شود:
قطع و وصل تماس
تاخیر در اجرای دکمه ها
کندی و لگ در بازی ها
اختلال در ویدئو استریم
نوسان سرعت سایت

اختلال Jitter معمولا زمانی رخ می دهد که ISP مسیر مناسبی انتخاب نکرده باشد یا شبکه مسیر ناپایدار باشد.

نقش BGP در انتخاب مسیر اینترنت

BGP پروتکل اصلی مدیریت مسیر اینترنت است. این پروتکل تعیین می کند داده از چه مسیری عبور کند. انتخاب Route با BGP به عوامل زیر وابسته است:

ارتباط مستقیم دیتاسنتر با شبکه های بزرگ
سیاست ترافیکی ISP های ایران
قیمت مسیرها
کیفیت لینک های بین الملل
وجود Peering بین شبکه ها
اتصال به IXP های مهم مانند DE-CIX، AMS-IX و LINX
وجود مسیریابی اشتباه
وجود Filtering در مسیر

بسیاری از دیتاسنترهای بزرگ اروپا از چندین Upstream استفاده می کنند تا کیفیت مسیر برای همه کشورها پایدار باشد. اما دیتاسنترهای کوچک مسیرهای اقتصادی استفاده می کنند و همین باعث افت کیفیت می شود.

Peering و اهمیت آن در سرعت سرویس

Peering زمانی فعال می شود که دو شبکه بزرگ به صورت مستقیم به یکدیگر متصل شوند. هرچه تعداد Peering های یک دیتاسنتر بیشتر باشد:

مسیر کوتاه تر می شود
Latency کاهش می یابد
Packet Loss کاهش پیدا می کند
سرعت واقعی افزایش پیدا می کند

دیتاسنترهایی مانند:
Hetzner
OVH
Contabo
Leaseweb
Equinix

به دلیل Peering های گسترده در DE-CIX و AMS-IX مسیرهای بسیار باکیفیتی به کاربران ایرانی ارائه می دهند.

نقش Route در سئو و Core Web Vitals

Route تاثیر زیادی بر شاخص های سئو دارد:

TTFB
LCP
FID
نرخ پرش
سرعت ایجاد صفحه
سرعت تعامل اولیه کاربر

اگر مسیر طولانی یا شلوغ باشد، Core Web Vitals به شدت افت می کنند. این موضوع باعث کاهش رتبه در صفحات جستجو می شود.

Route و تاثیر آن بر تجربه کاربری

کاربران سایت های فروشگاهی، آموزشی و محتوایی به سرعت حساس هستند. مسیر مناسب باعث می شود صفحات سریع تر باز شوند و نرخ خروج کاهش پیدا کند. سرورهایی که Route مناسب ندارند حتی اگر سخت افزار قدرتمند داشته باشند عملکرد ضعیفی خواهند داشت.

چگونه بهترین Route را انتخاب کنیم

برای انتخاب مسیر مناسب باید موارد زیر بررسی شوند:

محل کاربران
نوع سرویس
اهمیت Latency
کیفیت BGP دیتاسنتر
وجود Peering
کیفیت شبکه ISP

ابزارهای زیر برای بررسی مسیر مناسب هستند:
Traceroute
MTR
Looking Glass
مشاهده مسیرهای BGP از ابزارهایی مانند RIPE
بررسی مسیر با چند ISP مختلف ایران

اگر مسیر در چند آزمایش پایداری بالایی داشت، می توان به کیفیت آن اعتماد کرد.

نوین هاست یار نوین شماست

نوین هاست با ارائه سرورهایی با کیفیت، Route های پایدار و شبکه بهینه شده، یکی از سریع ترین مسیرهای ارتباطی را برای کاربران فراهم می کند. تیم فنی نوین هاست مسیرهای بین المللی را تحلیل می کند تا کوتاه ترین و باکیفیت ترین مسیر برای کاربران فراهم شود. استفاده از زیرساخت ارتباطی قوی، Peering های معتبر و مدیریت دقیق شبکه باعث شده است سرویس های نوین هاست سرعت واقعی و پایداری بالایی داشته باشند. اگر به دنبال سروری با سرعت واقعی و کیفیت پایدار هستید، نوین هاست بهترین انتخاب برای کسب و کار شما است.